Trong quá trình tìm hiểu và sử dụng đất đai, khái niệm "đất thổ cư" thường xuyên xuất hiện, đặc biệt là khi chúng ta đối diện với quyết định mua đất và xây dựng ngôi nhà. Nhưng liệu bạn đã thực sự hiểu rõ về đất thổ cư là gì và có mấy loại đất thổ cư hiện nay? Để giải đáp các câu hỏi này, hãy cùng BĐS Tuấn Nguyễn tìm hiểu ngay trong nội dung bài viết dưới đây.
Đất được phân thành ba nhóm chính:
Theo quy định của pháp luật đất đai, không có loại đất nào được gọi là đất thổ cư. Đây chỉ là thuật ngữ phổ biến mà người dân sử dụng để chỉ đất ở, bao gồm đất ở tại nông thôn (ONT) và đất ở tại đô thị (ODT).
Đất thổ cư có thể được hiểu đơn giản là đất ở. Theo Luật Đất đai năm 2013, đây thuộc nhóm đất phi nông nghiệp và được nhà nước công nhận thông qua sổ đỏ (hay Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất). Chủ đất thổ cư có quyền xây nhà ở và các công trình phục vụ sinh hoạt. Tóm lại, đất thổ cư là đất được cấp phép sử dụng cho mục đích ở hoặc xây dựng nhà.
Có mấy loại đất thổ cư? Đất thổ cư hiện nay chủ yếu được phân thành hai loại chính:
Đất ONT vẫn thuộc loại đất thổ cư, nhưng nằm trong địa giới hành chính của khu vực nông thôn và được quản lý bởi xã. Đối với các khu vực đô thị đang được quy hoạch phát triển thành phố, đất thổ cư ở đó không được xem là ONT. Loại đất này sẽ tuân theo chính sách thu thuế và quy hoạch riêng biệt. Thường thì đất thổ cư nông thôn được ưu tiên cấp phép xây dựng vườn và ao hơn để phục vụ sự phát triển tổng thể của địa phương.
Đất ODT, hay còn gọi là đất thổ cư đô thị, giữ nguyên đặc điểm cơ bản của đất thổ cư thông thường. Tuy nhiên, nó nằm trong phạm vi các đơn vị hành chính như phường, thị trấn, quận, thành phố, thị xã hoặc khu dân cư quy hoạch trong đô thị mới. Đất thổ cư này áp dụng một số chính sách khác biệt so với đất thổ cư ở nông thôn, như về thuế và giấy phép xây dựng. Quản lý loại đất này thường do xã và các cấp tương đương chịu trách nhiệm. Chủ sở hữu có quyền xây dựng nhà ở và các công trình phục vụ cuộc sống, tuân thủ theo quy hoạch xây dựng đô thị của khu vực đó.
Đất thổ cư và đất thổ canh là hai loại đất hoàn toàn khác nhau, cần được phân biệt rõ ràng trước khi quyết định mua đất. Theo điều 13 Luật Đất đai năm 2013, đất thổ canh được xem là đất nông nghiệp, trong khi đó, đất thổ cư thuộc loại đất phi nông nghiệp.
Loại đất này được sử dụng chủ yếu để xây dựng các công trình phục vụ nhu cầu đời sống dân sinh, bao gồm nhà ở và các công trình hỗ trợ cho nhà ở.
Đây là loại đất dùng cho mục đích sản xuất hoặc nuôi trồng, thuộc lĩnh vực nông nghiệp. Ngoài ra, đất thổ canh cũng có thể phục vụ cho các mục đích đặc thù như nuôi thủy hải sản hoặc khai thác muối.
Đất chưa lên thổ cư, hay còn được gọi là đất vườn hoặc đất thổ vườn, đều là thuật ngữ chỉ đến đất chưa có quyền sử dụng đất thổ cư. Khi xác định mua đất, quan trọng để tìm hiểu xem mảnh đất đó đã được công nhận là đất thổ cư hay chưa. Lý do là vì đất chưa lên thổ cư sẽ không được phép xây dựng nhà và các công trình phục vụ nhu cầu ở. Chủ sở hữu chỉ có thể xây dựng, cải tạo thành ao hoặc khu vực chăn nuôi gia súc.
Để chuyển đổi đất chưa lên thổ cư thành đất thổ cư, chủ sở hữu phải tuân thủ một quy trình chuyển đổi theo đúng quy định của pháp luật. Khi chính thức trở thành đất thổ cư, chủ sở hữu có quyền xây nhà hoặc tiếp tục triển khai mô hình vườn, ao, chuồng tùy thuộc vào mục đích sử dụng.
Đất thổ cư, với những đặc điểm và quy định riêng, đóng vai trò quan trọng trong quá trình quản lý và phân chia đất đai. Qua bài viết trên của BĐS Tuấn Nguyễn, việc hiểu rõ có mấy loại đất thổ cư hiện nay và cách thức phân biệt, không chỉ giúp chúng ta tránh những rắc rối pháp lý mà còn là bước quan trọng để đảm bảo sự thuận tiện và an toàn trong việc sở hữu và sử dụng mảnh đất của mình.